دوست صالح

الله تبارک و تعالی در قرآن کریم می فرماید: (بگو: آيا غير از الله چيزی را بخوانيم که نه ما را سود می دهد و نه زيان می رساند؟! و به عقب بر گرديم بعد از آنکه پروردگار ما را هدايت کرده است؟! همچون کسی که شيطان او را (با وسوسه) در زمين گمراه کرده و سر گردان مانده است، در حالی که او يارانی دارد، او را به هدايت دعوت می کنند، (و می گويند:) به سوی ما بيا. بگو: به راستی هدايت الله، هدايت (واقعی) است، و به ما امر شده که تسليم پروردگار جهانيان باشيم)[1].

دانش آموز در مدرسه یا دانشجو در دانشگاه مطمئنا تحت تأثیر هم کلاسی اش قرار می گیرد. چون این یک امر طبیعی است که یک دوست تحت تأثیر دوستش حالا چه خوب باشد و چه بد قرار بگیرد.

و بذون شک دوستان صالح در نیکی و تقوا با هم همکاری می کنند و رفقای بد بر گناه و دشمنی به یکدیگر کمک می کنند. در نتیجه هر شخصی باید در انتخاب دوست بسیار دقت کند؛ تا بداند با چه کسی دارد دوستی و هم نشینی می کند.

و بهترین مثال درباره ی دوست صالح؛ مثالی است که رسول الله صلی الله علیه و سلم برای ما زده است؛ چنان که می فرمایند: (مثال همنشین خوب و بد، مانند حامل مُشک و دمنده دَمِ آهنگر است. حامل مشک یا به تو مشک می ‌دهد یا از او می‌ خری و یا اینكه بوی خوش آن، به مشام ات می ‌رسد. و دمنده‌ ی دَم آهنگر یا لباسهایت را می‌ سوزاند و یا بوی بد آن، به مشامت می‌ رسد)[2].

در نتیجه انسان بدون شک تحت تأثیر همراهش و دوستش قرار می گیرد. و به همین دلیل هم بوده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: (انسان بر دین دوستش است، پس توجه کنید که با چه کسی دوستی می کنید)[3].

بنا بر این خود فرد صالح همان کسی است که دوستی را انتخاب می کند که از دینش، اخلاقش، رفتارش و امانتش راضی است و با همنشین بد دین، اخلاق و خود را به خطر نمی اندازد. و با کسی رفاقت نمی کند که از دین و اخلاقش راضی نیست.

 پس هر فرد مسلمانی باید با فردی صالح و نیک دوستی کند.

زیرا دوست صالح همان کسی است که تو را به سمت الله عزوجل می برد؛ و تو را به انجام اعمال نیک تشویق می کند، و تو را نصیحت می کند و اعمال و خیر و نیک را از آن یاد می گیری.

اما در مقابل؛ دوست بد تو را فقط به بدی می کشاند و تو را به اعمال زشت و رذیل راهنمایی می کند و از هر خوبی و نیکی دور می کند؛ و هم نشینی با چنین کسی فقط ضایع کردن وقت، مشاهده ی منکرات و پیروی از شیطان را به دنبال دار د نه هیچ چیز دیگری.

·        و چه بسیار اند کسانی که راه شیطان را فقط به خاطر داشتن دوستان بد پیش گرفته اند.

·        و چه بسیار کسانی هستند که به خاطر داشتن دوست صالح راه الله تعالی را پیش گرفته اند.

امام شافعی رحمه الله چنین می فرماید: (اگر قیام شب و دوستی با رفقای صالح نبود؛ ماندن در این دار را انتخاب نمی کردم).

و بضی از سلف می گفتند: واجب است که با اهل خیر دوستی کنی، همان کسانی که تو را به خیر یاری می دهند و بر ذکر الله تعالی کمکت می کنند.

وعمر بن خطاب رضی الله عنه می فرمود: درباره ی چیز بی اهمیت صحبت نکن، و از دشمنت دوری کن، و از دوست برحذر باش مگر امین آن، زیرا امین کسی است که از الله سبحانه وتعالی می ترسد و از او اطاعت می کند، و با فاجر همراه مشو که فاجر به تو فجور را یاد می دهد، و به او هرگز رازت را مگو، و فقط با کسی مشورت کن که از الله سبحانه و تعالی می ترسد.

صفات دوست صالح:

1ـ ملتزم بودن به دین هم از نظر قول و هم عمل چه در ظاهر و چه در باطن؛ هم در عقیده و هم در رفتار.

2ـ داشتن اخلاق خوب، منبع نیکی، و به زبان آوردن سخن نیک.

3ـ از مهم ترین صور التزام به دین داشتن حجاب شرعی است.

4ـ از کسانی نباشد که در رفتار و سخنانشان به  دنبال به دست آوردن دنیا هستند.

5ـ اهل نصیحت در راه الله تعالی باشد.

6ـ تو را به کار نیک تشویق؛ و از کار بد دور کند.

7ـ تو را در اطاعت از الله تعالی یاری دهد و در هم و غم تو را یاری دهد.

ثمرات هم نشینی با صالحان:

1ـ حاصل شدن خیر و برکت؛ زیرا رسول الله صلی الله علیه و سلم در حدیث می فرمایند: (آنها كسانی هستند كه همنشینشان هم بدبخت نمی‌ شود)[4].

2ـ تحت تأثیر علم، عمل و رفتار و فهم آنان قرار می گیرم.

3ـ دوست صالح عیب هایت را برایت بازگو می کند و با ادب و مهربانی به تو نصیحت می کند؛ در نتیجه تو نیز صالح و نیک خواهی شد.

4ـ دوست صالح تو را با اشخاص صالح دیگر آشنا می کند در نتیجه نیکی و برکت در زندگی ات بیشتر و بیشتر می گردد.

5ـ دوستی با صالحان باعث حفظ وقت و گذراندن آن به آنچه در دنیا و آخرت به نفع توست؛ می شود.

6ـ دیدار با دوستان صالح باعث یاد آوری ذکر الله سبحانه وتعالی می شود. زیرا رسول الله صلی الله علیه و سلم در حدیث فرموده اند: (اولیای الله تعالی کسانی اند که وقتی ملاقات شدند الله تعالی را ذکر می کنند)[5].

7ـ نفع بردن از دعای دوست صالح.

8ـ هم نشینی و دوستی و زیارت دوست صالح به خاطر الله تعالی باعث محبت الله عزوجل می شود.

9ـ شیاطین انس و جن از مجالس صالحان می ترسند.

منبع: /www.alukah.net

مترجم: ام محمد